Sitodruk, druk sitowy, serigrafia – to określenia na technikę druku, która polega na przetłaczaniu farby przez formę drukową przypominającą szablon.
Na daną powierzchnię nakłada się formę, a potem farbę, którą trzeba jeszcze rozprowadzić. Forma drukowa, najczęściej wyposażona w siatkę, jest wykonywana z tworzyw takich jak metalowy druk, tkanina lub sztuczne materiały. Siatkę naciąga się na ramy, co nadaje jej wygląd sita – stąd nazwa tej techniki druku.
Jak wynaleziono sitodruk?
Sitodruk to unikatowa, jedyna w swoim rodzaju metoda nanoszenia druku. Wcześniej korzystano z niej w Chinach, skąd rozprzestrzeniła się do innych krajów Azji. W Europie sitodruk był na początku niedoceniany, później pod wpływem amerykańskich artystów, w tym Andy’ego Warhola, jego zastosowanie znacznie się zwiększyło.
Jak wygląda nadruk?
Siatka drukarska składa się z materiału o bardzo gęstym splocie, który w obrębie szablonu przepuszcza farbę, a w pozostałych miejscach powstrzymuje ją przed przedostaniem się na podłoże. Otwory w sicie mogą być izolowane na różne sposoby, a wszystko zależy od wykorzystywanej farby, rodzaju sita oraz celu, dla którego powstaje dana odbitka. Jedna z najpopularniejszych metod wykonywania szablonu to pokrycie siatki specjalną emulsją, która jest utwardzana poprzez naświetlanie. Dla zleceń na mniejszą skalę stosuje się również szablony z pokryciem foliowym lub nanosi specjalne utwardzające substancje.
Nakładanie farby
Formę umieszcza się na podłożu w wyznaczonym miejscu, a następnie nakłada się na nią farbę. Trzeba ją jeszcze rozprowadzić za pomocą narzędzia nazywanego raklem. To gumowa końcówka z drewnianym bądź metalowym uchwytem. W ten sposób dochodzi do przetłoczenia farby w równomierny sposób. Dla zadruku w różnych kolorach stosuje się osobne sito dla każdej barwy.
Charakterystyka druku sitowego
Sitodruk charakteryzuje się szeroką gamą i zróżnicowaniem podłoży. Może to być zwykły papier, tkanina lub tworzywo sztuczne. Stosuje się go, by produkować plakaty, naklejki, opakowania, a także nadruki na płytach kompaktowych. Jednak główne zastosowanie to nadruki na tekstyliach, ponieważ w ich przypadku jest to metoda dająca trwały i wysokojakościowy efekt.
Druk sitowy, nawet jako czynność półautomatyczna lub w pełni przeprowadzana przez maszyny, pozostaje mało efektywną techniką choćby w porównaniu z drukiem offsetowym. W tym przypadku wypada również gorzej pod względem jakości uzyskiwanego efektu.